TTIP? Waar gaat dat eigenlijk over?

 

 

TTIP staat voor Transatlantic Trade and Investment Partnership en gaat over de invoering van een vrijhandelsakkoord voor de voedselindustrie en landbouw, maar ook over onder andere transport en logistiek en chemie. De bedoeling is dat dadelijk 28 deelnemende lidstaten gaan deelnemen aan dit vrijhandelsakkoord waarvan Amerika en Europa economisch gezien de belangrijkste zwaargewichten zullen zijn. Of beter gezegd: de multinationals die zich in deze landen begeven.

TTIP moet zorgen voor het opheffen van bestaande handelsbarrières tussen de deelnemende landen zodat internationale handel tussen de deelnemende lidstaten vereenvoudigd kan worden. Dat klinkt op zich als een mooi streven, maar waarom zijn er dan al die protesten aan de gang?

 

 

 

Zoals de politici stellen die op dit moment onderhandelen over de totstandkoming van TTIP, moet dit verdrag het protectionisme tegen gaan van landen onderling en de handel vergemakkelijken. Zo zijn onder meer de doelstellingen om de wetten op het gebied van handel meer op elkaar af te stemmen m handel te vereenvoudigen. Nu moeten veel producten bijvoorbeeld twee keer getest worden (een keer in het productieland en een keer in het land waar het product uiteindelijk verkocht zal gaan worden). Wat dat betreft kan TTIP zorgen voor een efficiëntieslag.

 

Maar met de invoering van TTIP dreigt iedere bescherming van de individuele rechtssystemen van de deelnemende landen omver te worden geworpen. TTIP stelt multinationals uit deelnemende landen namelijk in staat om de wetgeving van individuele landen aan te klagen wanneer zij in strijd zijn met de belangen van deze bedrijven. Oftewel: wanneer bijvoorbeeld een Nederlandse wet ongunstig is voor de internationale bedrijfsvoering van een grote Amerikaanse multinational, dan kan zo’n bedrijf zorgen dat deze wetgeving wordt afgeschaft. Deze rechtszaken zullen niet plaatsvinden in rechtbanken volgens het zorgvuldig opgebouwde Europese rechtsysteem, maar in de op te richten ‘’ISDS-rechtbanken’’. Zittingen zullen bij deze rechtbanken plaatsvinden achter gesloten deuren (en zijn dus niet openbaar zoals dat in het Europese rechtsysteem wel het geval is) en de multinationals zullen hier naar verwachting veel macht uit kunnen oefenen. In deze ISDS-raden zullen de advocaten van de betrokken bedrijven namelijk op gelijke voet staan met de advocaten van de betrokken overheden. 

 

 

 

Tijdens de uitzending van de Zondag van Lubach die over TTIP ging, grapte de presentator dat we dadelijk te maken zullen krijgen met het Amerikaanse delicatesseproduct van de chloorkip (kippen die worden schoongemaakt met chloor) of dat de Amerikanen dadelijk vrolijk in Nederland het zo zorgvuldig uitgebannen gebruik van schaliegas boren nieuw leven in zullen blazen en dat wij daar niets tegen kunnen doen.

 

Ook zal een bedrijf uit een niet-EU lidstaat hier in de EU onder meer kunnen argumenteren dat het oneerlijke concurrentie moet voeren tegen een bedrijf in Alabama, dat goedkoper kan produceren omdat daar geen vakbonden en CAO's toegelaten zijn en de arbeid er dankzij de sociale uitbuiting spotgoedkoop is. Dat kan dus de positie van de Nederlandse bedrijven en werknemers flink onder druk gaan zetten die wellicht met de prijzen van deze spotgoedkope, maar sociaal onverantwoorde bedrijven moet gaan concurreren.

Ook kan er een alleenrecht op het gebied van patenten en producten ontstaan. Bedrijven als Monsanto zullen eventuele verboden op ggo-gewassen kunnen vernietigen en landbouwers beboeten die hun eigen zaden willen kweken.

 

Doel van de protesten

Het grootste probleem van de totstandkoming van TTIP is dat dit in het grootste geheim gebeurt. Nergens wordt er ook maar enige transparantie gegeven over de inhoud van het verdrag. En dat ondermijnt het democratische principe waar onze rechtstaat op gebaseerd is. En het geeft ook te denken over de gevolgen van de invoering van TTIP: als de totstandkoming al volledig plaatsvind achter gesloten deuren, hoe worden dan dadelijk alle andere besluiten genomen als het TTIP verdrag er eenmaal ligt?

Om die reden is het denk ik belangrijk dat burgers hun stem laten horen om meer openheid van zaken af te dwingen en inspraak krijgen in de al-dan-wel-of-niet totstandkoming van TTIP, gezien de ingrijpende gevolgen die het verdrag zal hebben op veel aspecten van het dagelijks leven.

 

Wat je kunt doen om je te laten horen

Op 10 oktober j.l. werd een handtekeningen petitie ingeleverd in Den Haag. De teller staat nu voor heel Europa op ruim 3 miljoen handtekeningen. Wil je ook je handtekening zetten, dan kan dat op de website van stop-ttip.org.